Vocabolario Dantesco Latino
www.vocabolariodantescolatino.it
Ep. 2
malignantes, Ep. V 6
malignantium, Ep. VII 15
ampiamente att., cfr. Blaise mediev. s.v. malignor e DMLBS s.v. malignari; vd. ad es. Lanfranco di Pavia, De Corpore p. 127 Propterea traditus in reprobum sensum sanctam romanam ecclesiam vocas ecclesiam malignantium, concilium vanitatis, sedem Sathane (ALIM); Landolfo seniore, Hist. Mediol p. .77 Quo audito Arialdus et Landulfus laetabundi conscilio rimato, non tandum omnino a Deo donato, sed a malignantium iniquitatum fonte derivato, non Dei amore, sed invidia et odio onerato, non misericordia, sed ira et ambitione et vesania detestabili suffulto (ALIM); Pier della Vigna, Epist. 1.11, 3 Sed, cum aliter provisum fuerit in excelsis apud omnium conditorem, qui novit in abscondito consilia malignantium, rebus dissidentibus providit ad clamorem Christiani populi consulendum et disponet in Apostolica sede virum secundum cor suum, qui sui predecessoris erronea corrigat et malefacta reformet, totius mundi paci provideat et nos in maternam dilectionem Ecclesiae vivificet et reformet (ALIM).
Papias (s.v. malignor): Malignor, -aris, -atus malitiam peragitur (Mirabile).
Uguccione, M 76, 6 (s.v. melan): unde maligne -ius -me adverbium, et hec malignitas -tis et maligno -as, maligne facere vel potius malignum facere et molestare, et in eodem sensu invenitur malignor -aris deponens; quod autem dicitur malignus quasi male ignitus, ethimologia est (DaMA).
Balbi (s.v. malignus): a malignus derivatur maligno, -as, -avi, -are, idest maligne facere vel potius malignum facere et molestare. Et in eodem sensu invenitur malignor, -aris deponens et dicitur proprie malignus qui malicie votum vel opus peragit (Mirabile).
NOTA:
Termine esclusivo delle Epistole. Lemma biblico, spesso att. al participio presente con valore sostantivato per indicare i malvagi (cfr. ThLL s.v. malignor 2 e Corrispondenze). D. impiega il v. 2 volte: in entrambe le occorrenze il v. è coniugato al participio presente con valore sostantivato e designa coloro che si oppongono al legittimo imperatore. Nei volgarizzamenti di Ep. V e Ep. VII il v. è tradotto rispettivamente con malvagi e maligni.