Latino medievale:
si segnalano a titolo d'es.:
Chron.
Adef. III, 14 Eo tempore populantur Primorias, Libana, Transmera, Supporta, Carranza, Bardulies que nunc appellatur
Castella, et pars maritima Gallecie (
LLT);
Chron. Albeld., XV 13 Didacus, filius Ruderici, erat comes in
Castella (
LLT); D
ipl. Frider. I, 970 Et ego predictus Aldefonsus rex
Castelle et Toleti promitto cum consensu filie mee Berengarie vobis imperatori, quod dictam filiam meam Berengariam tradam in sponsam et uxorem legitime filio vestro Conrado (
MGH);
Giraldo Cambrense,
Lib. instr. princ., II Reges Hispanie,
Castelle scilicet et Navarie, ad sedandas inimicicias et discordias graves super terris quibusdam et castellis inter ipsos olim exortas, missis in Angliam magnis iuris peritis et advocatis, iudicium curie regis istius, in quem compromiserant, reportarunt (
MGH); S
alimbene de Adam,
Chron., p. 40 Et per gratiam Salvatoris, christianissimis regibus Aragonum et Navarre et
Castelle trucidantibus, hostes terga verterunt; quorum infinita milia Christicolarum gladius devoravit (
ALIM).
Commentatori danteschi:
Al
regnum (o al
rex)
Castelle fanno rif. i segg. brani:
Guido da Pisa ad Inf. XXVI 101-105: Cuius maris dextrum litus continet Greciam Romaniam, Apuliam, Tusciam, Marchiam Ianuensem, provinciam Provincie, Cataloniam, Yspaniam, et regnum
Castelle, in cuius finibus est Sobilia (
DDP).
Codice Cassinese ad Par. XII 46: (...) oppidum est in regno
Castelle cuius signum scuti est ad quarteria (
DDP).
Giovanni da Serravalle ad Inf. XVII 1-3: (...) Gerion fuit unus magnus rex in Hyspania, qui possidebat tria regna,
Castelle, Gallitie et Navarre (
DDP);
ad Inf. XX 124-126: Sibilia est una nobilis civitas in regno
Castelle, et est civitas regalis: alio nomine vocabatur Ispalensis (=
ad Inf. XXVI 94-111,
DDP);
ad Inf. XXVIII 15-21: Qui Coradinus habuit in suam sotietatem et ligam don Henricum, filium regis
Castelle, qui tunc erat Senator Rome (
DDP);
ad Par. IX 67-69: Unde notandum quod in Hispania prope montem Guibeltarem, mare Oceanum intrat inter istum montem dictum Guibeltar et Barbariam, et vocatur iste locus Strictum Sibilie, quia ibi de propinquo est civitas Sibilie, que est maxima civitas regni
Castelle (DDP);
ad Par. XII
Nota: Tunc dominus Bonaventura describit vitam Beati Dominici, incipiens dicere, quod ipse fuit de Hispania, de regno
Castelle, de diocesi Osmensi, de villa Galaroge (...) (
DDP);
ad Par. XII 22-30: (...) in regno
Castelle, in diocesi Osmensi, est una villa, nomine Galaroga, que est sub dominio regis
Castelle, qui portat in scuto suo, in quarterio, duo castra ex adverso et leones (
DDP);
ad Par. XIX 124-126: Modo increpat duos reges simul, scilicet Alphonsum regem Hispanie, sive
Castelle, et Albertum regem Bohemie, qui ambo conveniebant in vita molli, idest luxuriosa, quibus raro placuit, idest nunquam, valor bonus aut virtus (
DDP).