termine ampiamente att. nel lat. mediev.; si riportano a titolo d'esempio alcune occorrenze: Onorio III, Epist., 262 preposituram eiusdem ecclesie nunc vacantem, que, sicut ex parte dictorum decani et capituli fuit propositum coram nobis, circa temporalia tantum consistit, tibi commitere dignaremur, sperantes, ut asserunt, eandem ecclesiam per tuam potentiam et diligentiam utiliter gubernandam (MGH); Gregorio IX Papa, Epist., 414 Quoniam (…) vanitati atque mutabilitati subiacent universa, ne cum labentibus annis rerum magnifice seu utiliter gestarum labatur pariter et aboleatur memoria, munificentias ac liberalitates (…) scriptura convenit perpetuari (MGH); Dipl. Feder. II, DD reg. imp. 14, 2, D.: 328 Utiliter provisum est, ut ea, que rite geruntur, litterarum roborentur testimonio, ne sedate contentiones aut oblivione aut malignitate recidivum paciantur (MGH); Enrico VII, Const., 306 Disponentes nostri partes officii salubriter et utiliter exponere et manus vigilantes per opera, quantum ex alto permittitur, ad hoc extendere, qualiter evulsis simultatum et tribulacionum horroribus vobis et aliis civitatibus et felicibus imperii populis in partibus Italie desiderate quietis comodum preparemus (MGH); Acta pontificum, 1162 Personam tuam et commissam tibi ecclesiam paterne dilectionis brachiis amplectentes ad ea libenter intendimus, per que tuis et ipsius ecclesie possit utiliter indempnitatibus provideri (MGH).