LOCUZ. E FRAS.:
ingruente passione: Mon. III ix 3
CORRISPONDENZE:
Voce corrispondente nelle opere volgari di Dante:
—
Latino classico e tardoantico:
ampiamente att. (cfr.
ThLL s.v.
ingruo I B 1); vd. ad es.
Verg. Aen. II 301 Diverso interea miscentur moenia luctu / et magis atque magis, quamquam secreta parentis / Anchisae domus arboribus que obtecta recessit, / clarescunt sonitus armorumque
ingruit horror (
MqDq); XII 284 it toto turbida caelo / tempestas telorum ac ferreus
ingruit imber (
MqDq);
Liv.
XXV xxvi 15 Marcellus, ut tanta vis
ingruebat mali, traduxerat in urbem suos infirma que corpora tecta et umbrae recreaverant (
CC);
Hier.
In Luc. VI Unde et ‘abscondebat se mensibus quinque’, non usque ad nonum mensem, donec partus
ingrueret, sed usque quo conciperet et Maria (
LLT).
Latino medievale:
ampiamente att. (cfr.
DMLBS s.v.
ingruere 2), vd. ad es.
Beda il Venerabile,
Hist. Eccl., IV x 2 Erat quippe in proximo comes quidam, cuius uxor
ingruente oculis caligine subita tantum per dies eadem molestia crebrescente gravata est, ut ne minimam quidem lucis alicuius posset particulam videre (
CC);
Pier Damiani,
Epist., 44 Immo quis quantalibet
ingruentium tentationum pressus caligine sine consolatione recessit? (
MGH);
Tommaso d’Aquino,
Cat. in Luc., XXIV 2 Expectabant enim Christum salvaturum et redempturum populum Israel ab
ingruentibus malis, et a servitute Romanorum; ipsum quoque credebant terrenum regem fieri, quem putabant promulgatam in se mortis sententiam cavere potuisse (
LLT).
Lessicografi medievali:
Papias (s.v.
ingruere):
Ingruere: graviter irruere, cum impetu supervenire. (s.v.
ingruo):
ingruo -is, insto, invado (
Mirabile).
Uguccione G 101, 6 (s.v.
grus):
ingruo -is, idest maturare, imminere, impendere, instare; et proprie dicitur de malo: malum
ingruit, quia contra congruum et bonum est quod impendet, idest contra congruitatem venit (
DaMA).
Balbi (s.v.
gruo)=
Uguccione (
Mirabile).
Commentatori danteschi:
—
AUTORE: Dario Personeni.
DATA REDAZIONE: 01.02.2021.