Latino classico e tardoantico:
nel lat. class. e tardoant. il sost. ha il valore di 'argomentazione', 'dimostrazione', 'prova' soprattutto in ambito giuridico e retorico (vd.
ThLL s.v.
probatio II): Q
uint. Inst. III
v 3 alia in rhetorice esse, quae
probationem desiderent, alia quae non desiderent (
CC); V
x 11 cum sit argumentum ratio
probationem praestans, qua colligitur aliud per aliud (
CC); F
ortun.
Rhet. II 29 quae sunt partes
probationis? propositio, exsecutio eius, conclusio (
LLT); L
act.
Epit. praef. 3 in quibus argumentis et exemplis lumen est
probationum (
LLT).
Latino medievale:
P
ietro A
belardo,
Logica,Top. diff., p. 246 "Quae propositiones" scilicet huiusmodi propositiones qualis est ista etc., id est quia gerit fidem, id est certitudinem etc.
non solum habent quod
non indigeant aliena
probatione ad certitudinem recipiendam, sed insuper caeteras certificant (
LLT); A
lberto M
agno,
Anal. priora I, t. 4, c. 16 Adhuc autem in hac coniugatione videtur dubium de
probatione quae facta
est secundum sententiam Aristotelis qua probatur, quod conclusio de inesse sequitur: haec enim
probatio nulla esse videtur: fit enim in illa
probatione mixtio necessarii et inesse: cum tamen illa de inesse possit
esse de inesse ut nunc (
LLT); V
incenzo di B
eauvais Spec. doctr., VIII 52 licet autem superius dictum
sit, quod negantis factum per rerum naturam
probatio nulla sit; in quibusdam tamen casibus imponitur neganti
probatio, scilicet si praesumptio
sit pro actor (
LLT); T
ommaso d'A
quino,
Super ep. ad Roman., c. 7, l. 3, n. 562 sumitur autem
probatio ex hominis infirmitate, quam primo proponit; secundo
adducit probationem, ibi non autem (
LLT).